Door Jeroen Janssen - Januari 2019

“Did you wash the face”, vroeg de bootmevrouw in haar beste Engels, terwijl ik bijna het water in tuimelde op de pikdonkere pier. “Yes”, zei ik, “I took a shower this morning”. Ze keek me aan alsof ik zojuist een hele slechte grap had gemaakt. Ik keek haar aan alsof ze mij een vrij aparte vraag had gesteld. Het was een interessant begin van een lange tocht. Een tocht die ik overigens eigenlijk een dag eerder al had moeten maken, maar ik was weer eens door mijn wekker heen geslapen. Wie bedenkt dan ook dat de dag nog voor het opkomen van de zon moet beginnen. Na wat ouderwetse Aziatische diplomatie was de taxi, de boot en zelfs mijn hostel binnen een mum van tijd een dagje verschoven. Ondanks dat niet alles in dit land even ontwikkeld is, kunnen wij qua flexibiliteit zeker nog wel wat van deze mensen leren. 

Waar ze over Nederland zeggen dat er meer fietsen dan inwoners zijn, geldt dit in Yangon voor auto’s. Een immens wagenpark met wat koloniale gebouwen ertussenin. Om het nog een beetje Paris Proof te laten lijken hebben ze de scooters in de ban gedaan. Daar kan de Amsterdamse milieu-zone nog wat van leren met haar halve maatregelen. Echter, wanneer de avondklok om 11 uur zijn intrede doet, nemen de honden gezamenlijk de straten over van de auto’s. Op die manier blijft een verstandig mens vanzelf wel binnen en heeft de nachtrust gewonnen.

Sinds 2008 zijn de grenzen open, dus helemaal onontdekt is het niet meer te noemen. De extreme vriendelijkheid van de mensen is echter iets dat nog wel te bestempelen valt als uniek. Veel over gehoord, niks van gelogen. Het inspirerende boeddhisme en de overweldigende natuur maken het land af. Ondanks dat het niet in elke uithoek even goed vertoeven is, en ik me af en toe kapot schrok van de donkerrode contouren op mijn Buitenlandse Zaken kaart, denk ik dat de dreiging wel meevalt. Ten minste, zolang je geen journalist bent die op zoek is naar de waarheid. Het laatste jaar is een van de slechtste toeristische periodes geweest sinds de openstelling. Verklaringen hiervoor lopen uiteen van overstromingen in Japan tot de bosbranden van Californië. Nonsens natuurlijk, maar hoe kan je mensen met beperkte toegang tot vrije media betichten van het hebben van gebrekkige informatie? Ik kan het eenieder, ten behoeve van de lokale bevolking, aanraden Myanmar in hun volgende economische stap voorwaarts te ondersteunen.

Maar terug naar de boot. Mocht je ooit een moment nodig hebt om een willekeurige levenskeuze te overwegen, is de tocht naar Mandalay de perfecte plek om dat te doen. Twaalf uur lang kachelt dit schip in een langzame rechte lijn onverbitterd door, vanuit het tempelparadijs met haar onbetaalbare ballonvaartritten richting de grote stad. Slechts drie andere mensen hebben besloten dit vaartuig ook te betreden, waardoor het personeel zwaar in de meerderheid is. Na een indrukwekkende sterrenhemel, een schitterende zonsopgang en een rumoerige powernap op het dek besluit ik mijn dag te starten met een welverdiend biertje. Ondanks dat de vijf bij verre na nog niet in de klok zit, is er niemand die me raar aankijkt. In de koelkast wint de voorraad alcohol het met kop en schouder van de hoeveelheid water. Ik ben benieuwd hoeveel de kapitein er al achter de kiezen heeft. Een paar dagen later zit ik te lunchen met mijn taxichauffeur, terwijl we onderweg zijn naar de ‘no-go’ zone. Het valt het me op dat hij binnen een kwartier twee stress-pilsjes wegzet, hoewel we nog een aardig stukje moeten rijden. Onderweg laat hij mij vol trots zijn voorraad whisky zien, die verstopt zit in het dashboardkastje. Misschien is het hier dan toch gevaarlijker dan ik had gedacht. Alcoholisme is in ieder geval bij deze officieel geaccepteerd in Myanmar. Wat een topland.